در سری مقالات مجله کافه دارو به جنبه‌های مختلف از سلامتی پرداخته‌ایم، حال می‌خواهیم به بررسی تأثیرات مختلف آب نمک بر بدن و همچنین نحوه استفاده صحیح از آب نمک در جنبه‌های مختلف سلامت بپردازیم، با ما همراه باشید.

آب نمک بنا به دلیل خواص آنتی باکتریال، ضد باکتری و تسکین دهندگی خود در بهبود مسائلی همچون درد گلو، بهداشت دهان و دندان، سم زدایی، درمان زخم‌ها و گاهاً مراقبت از پوست نقش مؤثری ایفا می‌کند.

آب نمک و سلامت دهان و دندان

یکی از پر کاربرد‌ترین موارد استفاده از آب نمک، بهره مندی از آن به عنوان دهان‌شویه است. غرغره کردن آب نمک در دهان، به دلیل خواص آنتی باکتریالی خود به کاهش باکتری‌های دهان و جلوگیری از عفونت لثه‌ها کمک مؤثری می‌کند. محلول آب نمک همچنین به کاهش التهاب و درد ناشی از دندان درد نیز می‌انجامد و همچنین موجب حفظ بهداشت دهان و جلوگیری از پیشروی پوسیدگی دندان ها می‌شود.

بیشتر بخوانید: آفت دهان و نحوه درمان آن

آب نمک و تسکین گلو درد

از دیر ایام بسیاری از مردم به محض احساس ناخوشایند در گلو، از آب نمک جهت کاهش گلو درد بهره می‌بردند. محلول آب نمک موجب کاهش التهاب و همچنین تسکین دردهای ناشی از عفونت ویروسی و یا باکتریایی نیز می‌شود. محلول آب نمک با کمک به حذف باکتری‌ها فرآیند بهبودی را تسریع می‌بخشد.

آب نمک و تأثیر آن در بهبود زخم‌ها

شستشوی زخم با آب نمک به کاهش خطر عفونت و تسریع بهبود زخم کمک می‌کند. نمک با خاصیت ضد عفونی خود موجب ایجاد محیط نامناسب برای رشد میکروب‌ها می‌شود. لازم به ذکر است که باید توجه داشت محلول آب نمک باید غلظت مناسبی داشته باشد تا بافت‌های آسیب دیده آسیبی به آن وارد نشود.

آب نمک و مراقبت از پوست

محلول آب نمک در مراقبت از پوست نیز می‌تواند نقش مؤثری ایفا کند. شستن پوست صورت با آب نمک به کاهش التهاب و تنظیم چربی پوست کمک می‌کند و از این رو افرادی که دچار آکنه و جوش می‌شوند، می‌توانند از این محلول در جهت بهبود پوست خود بهره مند بشوند. همچنین نمک‌های معدنی موجود در برخی محلول‌های آب نمک، به تغذیه و بازسازی پوست کمک مؤثری می‌کند.

بیشتر بخوانید: مراقبت از پوست و ماسک های خانگی

آب نمک و رفع گرفتگی بینی

شستشوی بینی با آب نمک یکی از روش‌های بسیار مؤثر در رفع گرفتگی بینی و کاهش علائم سینوزیت است. شستشوی بینی با آب نمک به حفظ سلامت مجاری تنفسی، کاهش احساس گرفتگی بینی، تخلیه مخاط تجمع یافته در سینوس‌ها، کاهش علائم آلرژی فصلی، مرطوب نگهداشتن مجاری بینی، کاهش التهاب و گرفتگی بینی، پیشگیری از عفونت‌های تنفسی، بهبود تنفسی و کیفیت خواب کمک بسیار مؤثری می‌کند.

حمام نمک و کاهش استرس

یکی از روش‌های رایج جهت کاهش استرس و آرامش عضلات بهره مندی از حمام نمک دریایی است. مواد معدنی موجود در نمک، همچون منیزیم و پتاسیم به کاهش خستگی عضلات و ایجاد آرامش بیشتر و در نهایت بهبود کیفیت خواب کمک مؤثری می‌کند.

بیشتر بخوانید: راهکارهای مؤثر در رفع استرس

کاهش التهاب و تورم با نمک

خاصیت ضد التهابی نمک به کاهش التهاب و تورم بدن کمک مؤثری می‌کند. به عنوان مثال جهت تسکین ورم پا یا کبودی بهره مندی از آب نمک توصیه می‌شود. همچنین این روش در درمان آسیب‌های جزئی ورزشی یا رفع خستگی روزانه نیز کمک مؤثری می‌کند.

سم زدایی بدن با آب نمک برای پا

از جمله روش‌های سنتی و پر طرفدار سم زدایی بدن خیساندن پاها در آب نمک است. پا به دلیل وجود هزاران پایانه‌ عصبی و عروق خونی، در دفع سموم بدن و بهبود جریان انرژی بدن نقش مؤثری ایفا می‌کند. قرار دادن پا در آب نمک گرم به کاهش تنس و استرس کمک می‌کند. آب نمک گرم عروق پا را باز کرده و جریان خون را بهبود می‌بخشد و در رفع خستگی و تسکین دردهای عضلانی کمک مؤثری می‌کند. نمک به عنوان یک لایه بردار در جهت نرمی پوست پا و ترمیم ترک‌های پوستی نیز نقش مفیدی ایفا می‌کند.

بیشتر بخوانید: راهکارهای مؤثر در سم زدایی بدن

موارد احتیاط در استفاده از آب نمک

در بهره مندی از هر روش برای بهبود و بهره مندی از فواید آن باید به نکات احتیاطی آن نیز توجه کنیم، که استفاده از آب نمک نیز از این قائده مستثنی نیست؛ از این رو لازم است به یکسری از نکات در جهت جلوگیری از بروز مسائل احتمالی توجه کنیم که در اینجا به چند نمونه آن اشاره می‌کنیم:

- از آب جوشیده، تصفیه شده یا استریل جهت تهیه آب نمک بویژه برای شستشوی بینی یا غرغره کردن آن در دهان استفاده شود.

- به میزان غلظت نمک توجه لازم مبذول شود، زیرا نمک بیش از حد مناسب باعث تحریک و خشکی مخاط بینی، دهان و یا پوست می‌شود. (میزان پیشنهادی جهت تهیه محلول: یک قاشق چای خوری در یک لیوان آب (250 میلی لیتر) است، مگر اینکه پزشک میزان غلظت دیگری را تجویز کرده باشد).

- از آب نمک در زخم‌های باز، ترک عمیق یا عفونت پوست باید جوانب احتیاط را رعایت نمود و قبل از استفاده از آب نمک در اینگونه شرایط حتماً با پزشک مشورت شود.

- افرادی که دچار حساسیت‌های پوستی هستند، لازم است از قبل نسبت به عدم آسیب آب نمک به پوستشان اطمینان حاصل نمایند، سپس نسبت به مصرف آن اقدام نمایند.

- افرادی که دچار بیماری‌های زمینه ای هستند مانند دیابت، مشکلات قلبی و عروقی، یا افرادی که از بیماری‌های پوستی رنج می‌برند باید قبل از استفاده از آب نمک با پزشک مشورت نمایند. بطور مثال افرادی دیابتی در صورت وجود زخم یا کاهش حس پاها از خیساندن پا‌ها در آب اجتناب نمایند.

- مصرف بیش از حد آب نمک خوراکی ممکن است باعث افزایش سدیم خون، فشار خون بالا یا مشکلات گوارشی شود.

- در صورت داشتن عفونت شدید یا انسداد کامل بینی، قبل از بهره مندی از آب نمک حتماً با پزشک مشورت نمائید.

- استفاده مکرر و شستشوی بینی یا غرغره کردن آب نمک ممکن است تعادل طبیعی باکتری ها یا رطوبت مخاط را دچار اختلال نماید. تعادل در تعداد دفعات در موارد معمول 2-1 بار در روز است.

به عنوان سخن پایانی لازم به ذکر است که آب نمک در بسیاری از شرایط می‌تواند مفید باشد اما رعایت اصول بهداشتی، توجه به وضعیت سلامتی فرد و همچنین غلظت مناسب امر ضروری و قابل توجه است. همچنین اگر پس از استفاده از آب نمک دچار مسائلی همچون التهاب، سوزش شدید و یا دیگر عارضه‌ها شدید، مصرف آب نمک را متوقف و با پزشک مشورت نمایید.