در سری مقالات مجله کافه دارو به بررسی جنبه های مختلف سلامتی پرداخته ایم. حال قصد داریم در این مقاله به بررسی راهکارهای مؤثر در رفع استرس بپردازیم، با ما همراه باشید.

استرس چیست؟     

استرس نوعی از واکنش بدن است که فرد در برخورد با تغییرات و عوامل محرک، فشارهای درونی و بیرونی با آن مواجه می‌شود که این عوامل ممکن است هم جنبه مثبت و هم جنبه منفی برای فرد داشته باشد.

جنبه مثبت استرس و یا استرس سالم

استرس همیشه منفی نیست و ممکن است از لحاظ مختلف جنبه مثبت نیز داشته باشد که در این مواقع با عنوان استرس سالم از آن یاد می‌شود.

در این مواقع استرس به عنوان یک عامل تحریکی مؤثر به افزایش انگیزه، تحریک و تقویت سیستم ایمنی، افزایش انعطاف پذیری روانشناختی منجر می‌شود. در این تعریف استرس به عنوان بخش طبیعی از زندگی در فرآیند های مختلف قابل شناسایی است. بطور کلی میزانی از استرس که موجب گذر شما از آن مرحله بشود و با مدیریت همراه باشد نمایانگر جنبه مثبت استرس است.

بیشتر بخوانید: دلایل استرس والدین برای فرزند آوری و نکاتی برای مدیریت آن ها

استرس منفی و ناسالم

در این نوع تجربه، استرس نه تنها فایده ای برای فرد ندارد بلکه پدید آورنده عوارض و مشکلات روحی و جسمی نیز برای فرد می‌شود. در این مواقع استرس موجب بهم ریختگی تعادل فرد می‌شود و عملکرد طبیعی جهت مواجه با مسئله را نیز از او سلب می‌کند.

تأثیرات استرس بر بدن

وقتی که فرد در شرایطی غیر از آنچه که با پیش بینی های مغز هماهنگ باشد، قرار بگیرد قسمتی از مغز بنام هیپوتلاموس فرمان ترشح هورمون استرس را صادر می‌کند و شروع ترشح این هورمون با تغییراتی در قسمت های مختلف بدن همراه می‌شود که این تغییرات همان تأثیراتی ست که از باب استرس، فرد با آنها مواجه می‌شود. در اینجا به نمونه هایی از این تأثیرات اشاره خواهیم کرد.

استرس موجب عواملی همچون:

 - سردرد

- انقباض عضلانی

- عدم تمرکز و احساس بی قراری

- لرزش اندام

- عصبانیت و ترس

- تنفس های کوتاه و پی در پی

- معده درد

- بی خوابی می‌شود. عواملی که در اینجا ذکر شد از تأثیرات آنی استرس است،  یعنی فرد با قرار گیری در شرایط استرس زا ممکن است با آلارم های اینچنین مواجه شود و در شرایط عادی با خروج و گذر فرد این عوامل نیز در فرد کاهش و در نهایت رفع شود. اما این علائم اگر در صورت برخورد با کوچکترین تغییر در فرد هویدا شود می‌‌تواند نشانگر اختلال در فرد باشد که غالباً با عنوان اختلال اضطراب فراگیر از آن یاد می‌شود که در این نوع از اختلالات فرد با دامنه گسترده تری از استرس مواجه می‌شود و علائم ذکر شده در بالا ادامه تر می‌شود، به نحوی که ممکن است حتی موجب نقص عملکرد در اندام مربوطه شود.

راهکارهای مؤثر در رفع استرس

هر تغییری در فرآیند زندگی نیاز به صبوری و آرامش دارد که این امر در رفع استرس بسیار مهم است و حتی در صورت لزوم می‌توان این مراحل را با همراهی مشاور و یا متخصص علم روانشناسی تسهیل بخشید.

از جمله اقدامات در جهت مدیریت و کنترل استرس می‌توان به این موارد اشاره کرد:

- پذیرش : فرد بپذیرید که این زندگی با تلخی ها و چالش های مختلف همراه است، در ظاهر شاید این گزینه بی اهمیت جلوه کند اما در بطن ماجرا و در صورت استمرار بخشیدن به این باور فرد شاهد تغییرات مثبتی در فرآیند زندگی خواهد بود.

- بهره گیری از تکنیک های آرامش بخشی: انجام اموراتی از جمله یوگا، مراقبه یا مدتیشن، لذت بردن از موسیقی آرامش بخش، تخصیص دادن وقت به خود، بهره گیری از حضور در طبیعت و در نهایت دوست داشتن خود و بدن خود.

- بهره مندی از مواد غذایی سالم و خواب کافی.

بیشتر بخوانید: علت کم خوابی و بد خوابی و نحوه بهبود آن

- توجه به تأمین بودن ریز مغذی های بدن بخصوص ویتامین های گروه ب، د و همچنین منیزیم: ویتامین ها علاوه بر سلامت جسم در بهبود خلق و خو نیز بسیار تأثیرگذار هستند.

بیشتر بخوانید: خواص مکمل منیزیم بر سلامتی

- ورزش کردن و حضور در فعالیت های ورزشی شاد.

- احترام قائل بودن به خود و برقراری ارتباط فردی با افراد آگاه.

- نوشتن، نوشتن و نوشتن: این گزینه بسیار بسیار می‌تواند گزینه مهم و کمک کننده ای باشد، از نوشتن احوالات خود و هر آنچه که موجب ناخوشایندی شما شده غافل نشوید، نوشتن می‌تواند تأثیر بسیار مؤثری در کم کردن بار روانی و استرس بشود.

- بهره مندی از مکمل های غذایی مؤثر در رفع استرس که در مقاله بعدی به بررسی این مکمل ها خواهیم پرداخت.

به عنوان سخن پایانی، هر تجربه ناخوشایندی در فرآیند زندگی ممکن است فرد را دستخوش تغییراتی کند، لازم است همراه با حفظ آگاهی و اشراف بر خود در همان مراحل اول نسبت به مدیریت و بهبود آن اقدام فرمایید. روح و روان شما بنیاد شماست، اگر از آن مراقبت نکنید ممکن است حتی در بهترین شرایط نتوانید آن لذت حضوری را که باید، تجربه کنید. تغییرات کوچک روحی را در خود شناسایی کنید و عواملی که موجب برهم ریختگی آرامش و امنیت خاطر شما می‌شود را رصد نمایید و از خود بپرسید این شرایط و این تجربه احوالی چه درس و چه پیامی برای من دارد؟

تعمق بر سوال در طی زمان شما را روشن تر خواهد کرد و در صورت استمرار و تعمق خواهید دید که آن شرایط دیگر مانند قبل شما را آزار نمی‌دهد.

روزها فکر من این است و همه شب سخنم          که چرا غافل از احوال دل خویشتنم...