زیتون: حقایق تغذیه ای و فواید سلامتی آن

زیتون یکی از میوه های باستانی است که از گذشته های دور تا به امروز همیشه با نسل بشر بوده و انسان های نسل های گذشته نیز به اثرات فواید و خواص آن پی برده بودند و به همین دلیل از گذشته های دور اقدام به پرورش آن کرده اند.

در این مقاله قصد داریم نگاهی به فواید آن بیندازیم.

• حقایق تغذیه ای:

مواد مغذی موجود در 100 گرم زیتون شامل موارد زیر می شود:

• کالری: 116
• پروتئین: 8 دهم گرم
• کربوهیدارت:  6 گرم
• شکر: صفر
• فیبر: 1.6 گرم
• چربی: 11 گرم

چربی:

همانطور که دیده می شود حدود 11 تا 15 درصد زیتون را چربی تشکیل می دهد که بخش اعظم این چربی را اولیک اسید(oleic acid)که نوعی چربی غیر اشباع است ، تشکیل شده است. اولیک اسیددارای فواید سلامتی زیادی است که از مهمترین آن ها می توان به کاهش التهاب و کاهش خطر بیماری های قلبی عروقی اشاره کرد.

کربوهیدارت و فیبر:

تنها حدود 4 تا 6 درصد زیتون از کربوهیدارت ها تشکیل شده است که آن را به یک میوه کم کربوهیدارت تبدیل می کند. حدود 52 تا 85 درصد این کربوهیدارت ها از فیبر تشکیل شده اند.

• ویتامین ها و مواد معدنی :

زیتون منبع غنی از ویتامین ها و مواد معدنی است. برخی از این مواد شامل موارد زیر می شوند:

• ویتامین E:عموما تمامی محصولات گیاهی دارای چربی بالا دارای انواع آنتی اکسیدان ها از جمله این ویتامین هستند.
• آهن: زیتون منبع خوبی برای تامین آهن مورد نیاز بدن می باشد مخصوصا نوع سیاه آن دارای آهن بیشتری است.
• مس: این ماده معدنی عموما در رژیم های غذایی دچار کمبود می شود. کمبود مس در بدن می تواند فرد را در معرض بیماری های قلبی عروقی قرار دهد.
• کلسیم: یکی از اصلی ترین مواد معدنی مورد نیاز بدن است. کلسیم در عملکرد عضلات، ساختار استخوان ها و عملکرد اعصاب دارای نقش مهمی است.
• سدیم: زیتون منبع غنی از سدیم که یک ماده حیاتی برای عمکلرد ارگان های داخلی بدن است، می باشد.

• فواید سلامتی زیتون:

زیتون پایه ثابت بسیاری از رژیم های غذایی مخصوصا رژیم غذایی مدیترانه ای است. زیتون دارای خواص سلامتی زیادی مثل پیشگیری از انواع بیماری های قلبی عروقی و سرطان ها است.

• خواص آنتی اکسیدانی:

آنتی اکسیدان ها نقش مهمی در پیشگیری از بیماری های مزمن مانند بیماری های قلبی و سرطان ها دارند. زیتون غنی از آنتی اکسیدان هاست که می توانند نقش مهمی در مبارزه با التهاب های مزمن در بدن بازی کنند.

یک مطالعه نشان داد خوردن زیتون می تواند به طور قابل ملاحظه ای میزان گلوتازیون(glutathione) خون (یک نوع آنتی اکسیدان قوی) در بدن را افزایش دهد.

• اثربخشی روی سلامت قلبی عروقی:

کلسترول خون بالا و فشار خون بالا هر دو عامل خطرزایی هستند برای ابتلا به بیماری های قبلی عروقی . اولیک اسید که اصلی ترین اسید چرب موجود در زیتون است با کاهش کلسترول خون نقش مهمی در بهبود سلامت قلبی عروقی ما ایفا می کند. همچنین مشخص شده مصرف روغن   زیتون می تواند باعث کاهش فشارخون شود.

• بهبود سلامت استخوان ها:

باافزایش سن پدیده پوکی استخوان در بدن انسان ظاهر می شود. شیوع این مشکل در خانم ها بسیار بیشتر از آقایان است. به طرز جالبی بروز این مشکل در مدیترانه بسیار کمتر از نواحی اروپایی است که برخی از محققین این مورد را به وجود زیتون در رژیم غذایی ساکنان این منطقه نسبت می دهند. مشخص شده است برخی اجزای موجود در زیتون می تواند نقش مهمی در پیشگیری از کاهش توده استخوانی داشته باشد.

• پیشگیری از سرطان:

همانطور که گفته شد زیتون یکی از اجزای همیشگی رژیم های مدیترانه ای است و به طور جالبی میزان شیوع انواع سرطان ها نیز در این منطقه بسیار کمتر از سایر نقاط جهان است. برخی دانشمندان اعلام می کنند احتمالا مصرف زیتون یکی از عوامل این کاهش قابل ملاحظه در میزان بروز سرطان ها در این منطقه باشد. همانطور که گفتیم زیتون حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان است که آن ها نقش محافظتی از بدن در برابر بیماری های مزمن را ایفا می کنند.

عوارض احتمالی:

زیتون عموما دارای عوارض بسیار کمی است و در اکثر افراد عوارضی را ایجاد نمی نماید. اما گاها باعث ایجاد مواردی همچون موارد زیر می شود:

• آلرژی : اگرچه میزان آلرژی به درخت زیتون و برگ آن در بین انسان ها زیاد است اما میزان حساسیت به خود آن بسیار نادر است. خوردن زیتون در افراد دارای حساسیت می تواند باعث بروز مشکلاتی در دهان و مری آن ها شود.
• وجود آکریلامید(Acrylamide)در آن : آکریلامید ماده است بی بو و بی رنگ که بروز و افزایش ریسک ابتلا با برخی بیماری ها در ارتباط است. برخی از انواع روغن های زیتون و یا زیتون های پرورده به دلیل فرایند تولید خود دارای مقادیر نسبتا بالایی از این ماده می شوند که  می تواند برای بدن خطرناک باشد.این نکته نشان دهنده اهمیت پروسه تولید روغن وپرورده کردن زیتون را نشان می دهد.